Een dag met een zwart randje. Waarom zou je daarvoor kiezen tijdens je vakantie? Simpel, omdat het nodig is. Omdat het geschiedenis is. Omdat de wereld niet altijd rozengeur en maneschijn is. Ik geloof dat we Frankrijk allemaal in ons hart hebben gesloten, juist omdat we tijdens ons verblijf in dit land even aan de werkelijkheid willen ontsnappen.

En dan genieten van de andere cultuur, van de rust, van de natuur. Maar ook Frankrijk kent mindere dagen en een keiharde werkelijkheid. En dat wordt tijdens een reis in Normandië ernstig duidelijk.

Ik heb het natuurlijk over de Tweede Wereldoorlog. De Slag om Normandië vond in het laatste stadium van deze wreedheid plaats en heeft vele littekens achtergelaten. Duitsers tegen Fransen, en tegelijkertijd nog vele andere troepen. Parijs werd als prooi gezien en om het land binnen te dringen werden de stranden van Normandië als entree gebruikt. Over deze invasiestranden bij Arromanches-les-Bains schreef ik een tijd geleden al een post. Vandaag neem ik jullie mee naar het cimetière Americain, oftewel de Amerikaanse begraafplaats. Ook nam ik een kijkje op de Duitse begraafplaats, die me een heel ander soort kippenvel gaf. We sluiten onze dag af bij Point du Hoc, waar kraters nog goed zichtbaar zijn.

 

Cimetière Americain et cimetière Allemagne

 

Het voordeel van een dagje oorlogsmonumenten bezoeken in Normandië, is dat alles redelijk dicht bij elkaar ligt. Of althans, op rijafstand. De weg van Arromanches naar het cimetière gaat grotendeels binnendoor en is mooi. Met een klein halfuurtje sta je op je volgende bestemming: een toeristische trekpleister. Bizar eigenlijk, dat een begraafplaats een trekpleister is. Maar begrijpelijk wel. Wie de immense parkeerplaats voorbij is ziet in de verte de duizenden kruizen liggen. Wit. Op de millimeter nauwkeurig naast elkaar. Achter je ruist de zee, en eerlijk is eerlijk: de locatie is prachtig. We lopen minutenlang stil langs de kruizen. Bij het oorlogsmonument staat een groep – ik denk – Amerikanen. Er wordt gespeecht en gehuild. Mensen leggen bloemen neer. Wat mooi, maar tegelijkertijd ook bizar, dat het jaren later nog zo speelt bij iedereen.

cimetiere-americain-normandie-01

cimetiere-americain-normandie-05

cimetiere-americain-normandie-06

Mijn vriend, die hier als kind al eens is geweest, weet me te vertellen dat er ook een Duitse begraafplaats is. Maar dat dat cru is. Toch ben ik benieuwd en wil ik er naartoe. En dus stappen we in de auto op weg naar het volgende. Ik begrijp al meteen wat hij bedoelt. De Amerikaanse begraafplaats ligt aan zee, heel idyllisch, je hoort alleen het ruisen van de golven. De Duitse begraafplaats ligt aan de snelweg. Zie je.

Al wanneer ik een voet op deze aarde zet is mij het verschil duidelijk. De kruizen hier zijn niet wit, maar zwart. En aan nauwkeurigheid wordt ook niet gedaan. Het voelt alsof de Amerikanen veel meer eer hebben gekregen, en in geval van Frankrijk is dat natuurlijk best logisch. De Amerikaanse soldaten vochten immers voor Frankrijk, tegen de Duitsers. Toch duizelt het me. De leeftijden van de Duitse soldaten liggen niet hoog. Veel 18-jarigen, soms 19, soms 20. Deze mannen hadden ook geen keus, dat geloof ik nooit. Wat een bizarre tijd.

cimetiere-americain-normandie-02

cimetiere-americain-normandie-03

Kraters aan zee

 

Met gemengde gevoelens stappen we weer in de auto, om onze laatste oorlogsmonument af te gaan. De kraters op Point du Hoc, die nog altijd zichtbaar zijn. Bunkers staan er nog en vanaf hier is pijnlijk goed te zien hoe er te werk is gegaan vanaf zee. De diepe gaten in de gronden krijgen weer kleur van het gras, maar ogen toch grauw. Ook deze plek is inmiddels een toeristenwalhalla geworden: mensen lopen om de kraters heen en staan bovenop de bunkers. Kijken uit op de prachtige kuststrook van Normandië, want dat is het wel. Wat ik hier verder nog over wil zeggen weet ik niet zo goed. Deze dag gaf een raar gevoel. Ik probeerde me in te denken hoe het geweest is ten tijden van de Tweede Wereldoorlog, maar echt begrijpen doen we het denk ik nooit…

cimetiere-americain-normandie-04

cimetiere-americain-normandie-07

cimetiere-americain-normandie-08

 

A bientôt!

Laat een Reactie achter

  1. Nick van Rookhuijzen

    Mooi geschreven! Ben zelf nog nooit op deze begraafplaatsen geweest, maar wil ik zeker een keer doen. Heel indrukwekkend, voornamelijk door de foto’s.

    1. Rosanne Bedrijfseigenaar

      Merci! Ja, je wordt er écht stil van, zelfs als je een prater bent. Zo immens, zo echt, zo gruwelijk. Zeker een bezoek waard.

  2. Theo Hein

    Ben ook op die plaatsen geweest. Paar jaar geleden samen met mijn vriendin. Behoorlijk indrukwekkend.
    Samen met mijn ouders in de jaren 70 ook bij Point du hoc geweest. Toen kon je nog via een “trap” naar beneden en dan snap je pas hoe de rangers er tegen opkeken. De moed zakt je in de schoenen.
    Is en blijft ondanks alles een mooi stukje Frankrijk.

  3. Rineke

    Op de dag dat je hier loopt heb je het idee dat de wereld stil staat. Je hebt geen besef van tijd. Heel indrukwekkend.